De Dijkpoort is de binnenpoort van het bolwerk aan de noordzijde van Hattem. Het maakte deel uit van de omwalling dat uit meerdere poorten en verdedigingstorens bestond. Rond 1400 was de poort af. Net als de andere grote toegangen - de Dorps- of Darrenpoort en de Hoenwaardse poort - liep de weg naar die poorten toe met een curve. Dat is een strategische keuze. Op die manier kon iedereen altijd een veilig heenkomen vinden.

​

In de loop der tijd versteende de muren en torens, toen de Hattemers van de Hertog van Gelre in 1401 toestemming kregen om van de aangeslibde zeeklei op de Hoenwaard stenen te mogen bakken. Die stenen bleken niet alleen perfect om mee te bouwen - zo is onder andere ook de Dikke Tinne in Hattem van die slibstenen gemaakt - het bleek ook lucratieve business én de ideale ballast voor Koggeschepen, die zonder lading onbestuurbaar waren.

 

De Dijkpoort werd bewaakt door een poortwachter die in het huisje ernaast woonde. Doordat er in dat huisje ook verschillende stadsvroedvrouwen gewoond hebben (waarvan er naar verluid zeker één getrouwd was met de poortwachter), kreeg dit huisje al snel de bijnaam ‘Vroedvrouwenhuisje’.

 

In de poort zelf hebben vier veldwachters, ook wel koddebeiers genoemd, gewoond, die op last van de burgemeester 24 uur per dag toezicht hielden op wie de stad inkwam en verliet. Om zeker te zijn dat niemand aan hun aandacht ontglipte stonden de koddebeiers in nauw contact met de armenjager die verderop in de Armeniggerstoren woonde. Het was zijn taak bedelaars en landlopers de stad uit te weren. 

​

Rond 1908 kreeg de dijkpoort een nieuw dak. Het oude zadeldak was in zwaar verval geraakt. Eigenlijk was de hele poort in verval, maar pas in de jaren ’60 en ’70 werd het volledig gerestaureerd. In 2014 gebeurde dat opnieuw. Architect Pierre Cuijpers is verantwoordelijk voor het ontwerp van het dak. In eerste instantie was er slechts een dak, pas later kreeg het zijn torens.

​

Sinds de bouw is de Dijkpoort niet alleen bepalend geweest voor het stadsgezicht van Hattem, maar was het ook logistiek een cruciale poort. Jarenlang was het de enige route richting Zwolle als je vanuit Apeldoorn kwam. Inmiddels wordt de poort beheerd door Edith, en kun je zelf de lange statige geschiedenis van de poort komen proeven.